‘Mijn vader zwom voor zijn leven’

Ik (1942) ben 79 jaar en heb mijn vader, Bob Mangelaar Meertens, nooit gekend. In de oorlog kwam hij om bij de ondergang van de Junyo Maru, het Japanse schip dat op weg naar de Pakan Baroe-spoorlijn op Sumatra met een enige duizenden krijgsgevangenen werd getorpedeerd.

            De verhalen heb ik van mijn moeder gehoord. Zij vertelde dat mijn vader – op de dag van de ondergang van het schip Van der Wijck – met een zeer stevige borrel op, toch nog in zijn bed was beland. Na een halfuurtje voelde hij zich echter zo beroerd dat hij besloot een luchtje te scheppen aan dek en tevens een offer te brengen aan de zeegoden. Hij kwam aan dek op het moment dat het schip begon te kantelen en kon zo over de reling stappen op de zijkant van het schip. Hij was een geoefend sportman en een zeer goede zwemmer en bedacht zich geen moment. Hij sprong in zee en zwom direct zo ver mogelijk van het schip vandaan, uit angst dat als het schip zou zinken, hij zou worden meegezogen. Zoals hij zelf vertelde was hij nog nooit zo snel ontnuchterd. Hij beschreef de momenten in het water als verschrikkelijk, met al het geschreeuw om zich heen van wanhopige mensen die moesten vechten voor hun leven.

            Gelukkig was het een vrij rustige en warme zee. Maar het was donker en het zicht was niet goed. Mijn vader was zo gelukkig tegen een zware balk aan te zwemmen, waar hij schrijlings op kon gaan zitten. Hij wist niet hoelang hij daar had gezeten, tot hij van redelijk dichtbij hulpgeroep hoorde. Door terug te gaan roepen, kon hij de man uiteindelijk naar hem toe laten zwemmen. Totaal uitgeput sloeg de man met moeite zijn arm om de balk, stak met zijn laatste krachten zijn andere arm uit naar mijn vader en sprak de legendarische woorden: ‘Mag ik me even voorstellen.’ Uiteindelijk zijn zij door een vissersboot uit zee opgepikt. Ik vond het altijd een bijzonder verhaal.

Lout Meertens